Aktywna szkoła, aktywni absolwenci, nieaktywny rynek pracy

Treść

Absolwenci niepełnosprawni stanowią szczególną grupę osób zagrożoną bezrobociem. Problem bezrobocia wśród młodzieży niepełnosprawnej narasta z roku na rok.
Rozwiązanie tego problemu wymaga zdecydowanych działań ukierunkowanych przede wszystkim na odpowiednie dla potrzeb rynku kształcenie uczniów niepełnosprawnych, ze szczególnym uwzględnieniem ich predyspozycji i możliwości fizycznych lub intelektualnych.
Podejmowanie działań w zakresie łagodzenia skutków niepełnosprawności, a przynajmniej usuwania barier utrudniających w miarę sprawne funkcjonowanie w życiu społecznym i zawodowym to priorytetowe zadania, które stawia przed sobą Waldemar Bogacz – dyrektor Zasadniczej Szkoły Zawodowej Specjalnej nr 4 w Nowym Sączu. Szkoła realizuje kształcenie zawodowe dla uczniów z lekką niepełnosprawnością intelektualną w zawodach: cukiernik, krawiec, kucharz, murarz, stolarz i inne – o czym informuje dyrektor szkoły. Uczniowie kończący szkołę zawodową otrzymują takie samo świadectwo potwierdzające kwalifikacje zawodowe przez OKE, jak pełnosprawni absolwenci szkół zawodowych. Niestety mimo odpowiedniego wykształcenia charakterystyczną cechą dla absolwentów szkół specjalnych jest brak możliwości znalezienia jakiegokolwiek zatrudnienia nie tylko wkrótce po ukończeniu edukacji, ale także w dłuższym okresie. Osoby z niepełnosprawnością intelektualną stanowią jedną z najbardziej wykluczonych społecznie grup, ponieważ błędnie postrzegane są jako osoby o niższej świadomości społecznej, zaradności osobistej, zależne oraz pozbawione potencjału w wyniku, czego nie są w stanie konkurować z pełnosprawnymi osobami na rynku pracy. Zdaniem Waldemara Bogacza - osoby upośledzone umysłowo mimo swoich ograniczeń mogą być bardzo dobrymi pracownikami. W przypadku tej grupy osób najistotniejsza, z punku widzenia oceny przydatności zawodowej, jest motywacja do pracy, która stanowi główny motor do działania, zdobywania nowych doświadczeń a w konsekwencji do dalszego rozwoju. Szkoła zawodowa swoim podopiecznym umożliwia nie tylko zajęcia teoretyczne, ale przede wszystkim praktykę podczas zajęć na warsztatach szkolnych jak i w zakładach pracy.
Praca jak wiadomo jest dla każdego człowieka swoistą wartością, szansą na rozwój i zaspokojenie wielu ważnych potrzeb. Daje ona korzyści finansowe, umożliwia kontakty z otoczeniem, nawiązywanie relacji, przyjaźni. Człowiek spełniony to najczęściej osoba aktywna zawodowo, która swoją pracę traktuje jako powołanie i pasję. Praca zawodowa w przypadku osób niepełnosprawnych intelektualnie jest elementem zapobiegającym wykluczeniu społecznemu tej grupy osób. Jest to także sposób, jaki człowiek upośledzony umysłowo może ubogacać się jako obywatel i jako pracownik. Praca zapobiega izolacji.
W społeczeństwie w dalszym ciągu funkcjonują stereotypy, że osoby upośledzone umysłowo nie są w stanie pracować. O możliwościach zawodowych swoich uczniów dyrektor szkoły specjalnej informował z ogromnym entuzjazmem. Jest to profesjonalnie wykonywana praca – mówi – na co wskazuje wygląd szkoły zarówno z zewnątrz jak i w środku. Wszelkie prace remontowe wykonywane były przez uczniów w ramach nauki zawodu. Nawet meble stanowiące wyposażenie mojego gabinetu, są wytworem pracy moich podopiecznych. Problem braku zatrudnienia – zdaniem Bogacza - wynika stąd, że osoby niepełnosprawne mają tylko równe szanse na rynku pracy.

Autor: AN