Skarby piśmiennictwa

Treść

NOWY SĄCZ. Zabytki piśmiennictwa oo. Cystersów ze Szczyrzyca od soboty można oglądać w Galerii "Dawna Synagoga". Opactwo udostępniło Muzeum Okręgowemu w Nowym Sączu cenne średniowieczne dokumenty, rękopiśmienne księgi oraz starodruki. Zabytki po raz pierwszy od wieków opuściły klasztorną bibliotekę.

- Podzieliliśmy się naszymi skarbami z Muzeum Okręgowym w Nowym Sączu, bo mamy do niego zaufanie. Cieszymy się, że już druga taka monumentalna wystawa doszła do skutku. Wcześniej do tych dokumentów nie miał dostępu dosłownie nikt, poza archiwistą i osobami, które opracowywały zbiory. Dokumenty są w znakomitym stanie, aż się boję, co teraz będzie, gdy po kilkuset latach ujrzały światło dzienne i - jak to mówią muzealnicy - "złapały powietrze" - mówi ojciec opat Eugeniusz Włodarczyk.

Skarby piśmiennictwa z opactwa Cystersów to cenne pamiątki historii Polski.

Na wystawie podzielonej na dwie części można zobaczyć średniowieczne kodeksy wydane przez książąt i królów polskich oraz papieży i biskupów krakowskich, potwierdzone pieczęciami, a w późniejszym czasie również podpisami. W gablotach znajdują się pergaminy opatrzone pieczęciami i autografami królów polskich: Władysława Jagiełły, Kazimierza Jagiellończyka, Zygmunta Starego, Zygmunta Augusta, Władysława IV i Henryka Walezego.

Ta część ekspozycji obrazuje historię opactwa od początków jego tworzenia do 1918 roku. Tę datę nosi najmłodszy prezentowany dokument. Wystawa pozwala prześledzić historię powstawania książki: od pisanej ręcznie (najstarsza z nich to "Balbus Ioanes Catholicon" z ok. 1460 r. i "Carta Caritatis" z drugiej połowy XV w.), przez księgi drukowane i ręcznie zdobione, wykonane do 1500 roku, zwane inkunabułami (wśród nich na uwagę zasługuje "Margarita Davidica, seu Expositio Psalmorum" z 1475 r., z ręcznie wykonanymi inicjałami), wreszcie starodruki wykonane po roku 1500, kiedy technika drukarstwa została ulepszona, a do zdobienia książek wykorzystywano różne techniki graficzne.

Uzupełnieniem ekspozycji jest szesnaście obrazów przedstawiających m. in. założycieli zakonu Cystersów i obraz Matki Boskiej Szczyrzyckiej. Ekspozycję wzbogacono powiększonymi reprodukcjami stron zabytkowych ksiąg. Ustawiono też pulpit, taki sam, jakiego używał klasztorny skryba.

To trzecia wystawa, którą Muzeum Okręgowe w Nowym Sączu zorganizowało w oparciu o zbiory szczyrzyckiego opactwa. Współpraca rozpoczęła się w 2000 roku dużą wystawą "Cystersi w Szczyrzycu". Zdaniem dyrektora Muzeum Wacława Kawiorskiego, obecna wystawa jest - jak dotąd - najważniejszą i najciekawszą wspólną inicjatywą.

(MONK)

"Dziennik Polski" 2006-03-27

Autor: ab